Uçak Teknisyenleri Derneği sektör mensupları ile Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü yetkililerini bir araya getirdi. Uçak teknisyenlerinin en çok merak ettiği konulardaki sorularının cevaplandığı toplantı 11 Nisan 2016 Pazartesi günü THY Akademi Konferans Salonu’nda gerçekleşti. Saat 10:30’da başlayan toplantı iki kısa ara dışında kesintisiz olarak saat 16:00’ya kadar sürdü.

 

Bu sayımızda SHGM’nin 66/147 koordinatörlüğünün THY Havacılık Akademisi’nde gerçekleştirdiği bu seminerde konuşulan konulardan bahsetmek istiyoruz. Seminerde SHGM’nin verdiği çok önemli ve değerli bilgileri yanısıra katılımcılardan gelen sorulara cevaplar verildi. Yazımızda öncelikle dikkat geçen konulara yer verilecek ardından da soru-cevap kısmından bahsedilecektir.

 

 

SEMİNERDE SHGM YETKİLİLERİ TARAFINDAN VURGULANAN ÖNEMLİ NOKTALAR

 

• Şu anda SHY 66/147 alanında görev yapan Uçuşa Elverişlilik Daire Başkanımız dahil 10 kişilik birekibimiz var. Bunlar arasında teknisyen kökenli 3 kişi var. 2013’te 3 kişi ile başlamıştık. Ancak daha hızlı hizmet verebilmemiz için sayımızın daha da artması gerekiyor. 
• Mevzuatımız yayımlanmadan once 30 iş günü boyunca internet sitemizde görüş için yayımlanmaktadır. Ancak bu esnada mevzuatın içeriği ve kalitesine dair yorumlar beklerken daha ziyade noktasına ve virgülüne dair geri dönüşler alıyoruz. Bu da bizi üzüyor. Yönetmelikler yayımlandıktan sonra daha çok eleştiriler geliyor. Çünkü kişilerin başına o olay gelmeden açıp da mevzuata bakmıyorlar maalesef. Dolayısıyla mevzuatımız revizyona giderken internette yayımlandığında görüşlerinizi mutlaka bekliyoruz. Bunun için web sitemizdeki “Duyurular” kısmını takip etmeniz iyi olur.
• Kanunda geçen şu ifadeye dikkat çekiyoruz: “Havacılık camiasındaki bütün kuruluşlar ve kişiler havacılık mevzuatını takip etmekle yükümlüdür”.
• EASA tarafından sertifikalandırılmamış hava araçlarına dair SHY-66U adıyla bir ulusal lisans tasarlandı. 1 yıl içerisinde genel havacılık ve balon işletmeleri SHY-66U lisansına sahip personel tarafından hizmet almak zorunda. Bu konu yüzlerce kişiyi ilgilendirmesine rağmen bu konuda görüş toplama esnasına bize sıfır geri dönüş oldu.
• SHGM’ye ait bir “Hizmet Standartları Dokümanı” mevcuttur. Bu dokümanda başvuruları ne kadar zamanda değerlendirmek durumunda olduğumuz tarif edilmiştir. Bunu da incelemenizi tavsiye ederiz. http://web.shgm.gov.tr/documents/sivilhavacilik/files/pdf/kurumsal/hizmet-standartlari/ued.pdf
• Lisansla ilgili başvurularınızın durumunu aşağıdaki linkten görebilirsiniz: https://teknisyen.shgm.gov.tr/General/TechnicalLicenceResult
• Ülkemizdeki okulların verdiği eğitimlerin kredilendirilebilmesi için SHY-66 müfredatındaki modüllerin ve alt modüllerin içeriğini karşılaması gerekiyor. Eğer herhangi bir alt modülü karşılamıyorsa biz o okul için kredilendirme yapmıyoruz. Kredilendirme için okula başlangıç tarihinden itibaren 10 yıl içinde başvuru yapmanız gerekiyor. Okullar için SHGM’nin hazırladığı kredilendirme raporu da 10 yıl boyunca geçerlidir. 10 yıl sonra söz konusu okulun tekrar değerlendirilmesi gerekir.
• 2015 ve 2016’da 179 adet lisans verildi.
• X üniversitesi 147 onaylı olmasına rağmen zaten YÖK’ü zorunlu kıldığı vize ve final sınavlarını yaptığı için modül sınavları yapması gerekmediğini düşünerek modül sınavları yapmamış. Dolayısıyla bu okuldan mezun olan arkadaşlar 147 Tanıma Sertifikasını almamış oldular. Ancak bu arkadaşlar madur olmasın diye biz bu okuldaki derslerden o arkadaşları kredilendirdik. Böylece 3 yıl deneyimle B1 veya B2 lisansı alabiliyorlar. Okul bu yaptığının yanlış olduğunu 2013 yılında öğrendi ve şimdi modül sınavları yapıyor.
• Bir teknisyen adayını kalifiye personel saymamız için bizim onun okuduğu okulu ve müfredatını tanımamız gerekmektedir.
• Bizim sistemimiz SHY-145 ve Part-145’e göre şekillenmiş bir sistemdir. Diğer otoritelerin lisanslandırma sistemlerini kabul etmemiz için onların tanınmış standartlara uyması Bunun için o otoritelerin bize başvurması ve bizim de onları değerlendirmemiz gerekiyor. Bundan dolayı örneğin FAA’ye göre tecrübe kaydı doldurmuş bir kişinin kayıtlarını tanımıyoruz.
• Bir teknisyenin lisansında sınırlaması varsa ve çalıştığı kuruluşta bu sınırlamaları kaldırmak için gerekli deneyim kaydını gerçekleştirecek imkanı varsa kaldırır. Eğer böyle bir imkanı yoksa zaten sınırlamayı kaldırmasına gerek yoktur. Ne zaman imkanı olursa o zaman kaldırır.
• Kalifiye personel veya okul kredilendirmesi ile ilgili aynı süreç geçerlidir. SHGM’nin bununla ilgili bir prosedürü olması, bu prosedüre göre söz konusu okulu denetlemesi, yeterli görülen okulla ilgili de bir rapor hazırlaması gerekmektedir.
• 2016 Haziran ayında SHGM olarak MEB ve YÖK’e hangi okulların bizim standartlarımıza uygun olduğunu belirten bir rapor sunmayı planlıyoruz.
• Gerçek bakım deneyimi uçuşa elverişli bir hava aracı üzerinde olmalıdır. Örneğin bir 147 kuruluşunda yapılan stajlar veya pratik eğitimler bakım deneyimi olarak kabul edilmez.
• UTED’in de aracılığıyla temel bakım deneyimi kayıt defterinde yer alacak task listeleri için sektörün görüşleri alınacak ve bunlara göre task listesi güncellenecektir.
• Temel bakım deneyimi olarak modifikasyon işlemini şart koyuyorduk. Bu şartı kaldırdık.
• Kayıt defterini dolduran kişi adam/saat kayıtları ile o işte çalıştığını kanıtlıyorsa o işi yapan onaylayıcı personelin imzası artık istenmemektedir. Sadece ismi yeterli.
• Temel bakım deneyiminde o işi beyan edecek kişi sayısı o işe ayrılmış adam/saat değeri kadardır.
• Temel bakım deneyimi kayıt defterinde kategori ilavesinde zaten sahip olduğu kategoriye ait işlemler varsa bunların çıkarılması gerekiyor. Örneğin B2 yetkisine sahip bir teknisyen B1.1’ini açtırmak istiyorsa dolduracağı logbook’ta B2 teknisyenin yetki kapsamında işlemlerin olmaması gerekiyor. Varsa çıkarılması gerekiyor.
• Yeni yaptığımız çalışma ile 145 kuruluşları son 2 yılın 6 ayındaki deneyim kriterlerini kendi MOE’lerinde belirleyecekler ve bize bunu beyan edecekler. Yani her kuruluş kendi yaptıkları iş kapsamında yetki verebilecek. Böylece dar kapsamlı faaliyet gösteren kuruluşlar da teknisyenlerini yetkilendirebilecek.
• EASA’nın yeni çalışmasına göre dış mekanlarda yapılacak modül sınavlarında soruları ilgili otorite seçecek. Biz de SHGM olarak bu sisteme uygun bir şekilde altyapımızı 2017 başında hazırlamayı ve sınav yapmayı hedefliyoruz.

 

 

SORU-CEVAP

SORU:

Biz X okulunda aviyonik ve mekanik öğrencileri grubu olarak fizik ve matematik derslerini ortak aldık. Ben aviyonikçi olarak fizik dersine ilaveten dalga teorisi dersi aldım. Kategori ilavesi yapacağım zaman yani B1 açtırmak istediğimde ben fizik sınavına giriyorum ancak B1’den B2’ye geçen arkadaşlar fizik sınavına girmiyor. Bunun sebebi nedir?

SHGM:

Bizim bu konuda eğitim müfredatını değerlendirmemiz lazım. Bunun için transkript yeterli değil. Bu konuda belirttiğiniz okul ile yaptığımız yazışmalarda okul B2’de verilen fizik dersinin B1’de verileni içermediğini ve arada seviye farkı olduğunu beyan ettiler, biz de okulun beyanını dikkate aldık.  

 

SORU:

Ben kategori ilavesi yapıyorum. Modül 6’nın alt modülünden katıldığım bütün sınavlarda 1 soru ile kaldım. Bu şekilde 3 sınavdan kaldığım için 1 yıl bekliyorum. Kategori ilavesinde çok kısıtlı bir bölümden sınava girdiğim için soru sayısı azaldıkça sınavdan geçmek zorlaşıyor. Ben modül 6’nın tamamından sınava girsem, kabul edilir mi?

SHGM:

Modül 6’nın tamamından girerseniz kabul ederiz.

 

SORU:

Ben aviyonik öğrencisi iken modül 6 dersini mekanik arkadaşlarla beraber aldım. Şimdi B1 kategorisini de almak istediğimde bu dersten kredilendiriliyor muyum?

SHGM:

Gerekli evrakı ekine koyarak başvuru yaparsanız değerlendiririz. Netice aldığınız dersin içeriği B1 kategorisi müfredatına uygunsa kredilendirilir.

 

SORU:

Tasklardan birisi AD uygulamasını istiyor. Ben bunu uyguluyorum. Kalite tarafından kabul ediliyor. Ancak arkadaşımınki kabul edilmiyor. Çünkü AD kartı kırmızı renkli değilmiş. Bunların neye göre kabul edilip edilmediğine dair bir kural da yok.

SHGM:

Bu konuda bizim tek istediğimiz bir AD kartı uygulamış olması. Uygulanan bakım dokümanında bir AD referansı var ise bizim için geçerlidir.

 

SORU:

Kayıt defterinde belirtilecek işlemler için “Operational Test / Functional Test” işlemi olup olmadığı önemli mi? Arada “ve” mi “veya” mı olarak kabul edeceğiz? Ayrıca bazı sistemlerin sadece functional testi var, operational testi yok. Bu sistemde sadece functional testi yazabilir miyiz?

SHGM:

Yazabilirsiniz.

 

SORU:

Üniversitelerin sivil havacılık bölümleri ile liseler arasında üniversiteler lehine pozitif ayrımcılık oluşturmayı düşünüyor musunuz?

SHGM:

Bizim lisans vermemiz için için yöntemimiz belirli: 1- 147 Mezunu, 2- Kalifiye Eleman, 3- Temel Eğitimi olmayan. Kişi istediği yöntemi seçebilir. Biz de buna uygun olarak 147 belgesi verirken üniversite mi lise mi olduğuna bakmıyoruz. Bizim mevzuatımızı kim karşılıyorsa ona yetkiyi veriyoruz. Özel kurs bile olabilir.

 

SORU:

İnsanların lisans almak için büyük paralar vererek yurtdışı organizasyonlara gitmeleri, milli servetin oraya akması ve bu yöntemle ortaya çıkan maduriyetlerle alakalı SHGM’nin görüşü nedir?

SHGM:

Bu sorunun çözümü bizde değil sektördedir. Bizim mevzuatımız var ve net. Sektörden birilerinin veya yatırımcıların ortaya çıkıp SHY 147 temel eğitim okulları açmaları ve modül sınavları yapmaları gerekiyor. Bizim SHY 147 temel eğitim okulu açmamız söz konusu olamaz. Sektörü bu yönde zorlayamayız.

 

SORU:

Kayıp lisans başvuruları ne şekilde yapılmaktadır? İstenen belgeler nelerdir?

SHGM:

Durumu anlatan bir kapak yazısı, Form-19 Temdit formu, 50 TL yatırıldığına dair banka dekontu ile başvuru yapılır.

 

SORU:

Başvuru evrakımı SHGM’ye gönderdim ama geri iade edilmiş, neden?

SHGM:

Genelde gelen evrak isme gönderiliyor. SHGM’nin evrak kayıt birimi ise şahsa gelen evrakı almamaktadır. Evrakın Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü diye gönderilmesi gerekiyor.

 

SORU:

Lisansa tip ilavesi için dil yeterliliğinin belgelenmesi gerekir mi?

SHGM:

Part-147 kuruluşlarından alınacak bir kurs söz konusu ise bu kursa başlamadan önce yeterli seviyede (A2) İngilizce bilgisi olduğu kanıtlanmalıdır.

 

SORU:

Kalifiye personel yetiştiren okullar listesi üzerinde çalıştığınızı ve bu yıl sonunda da listenin yayımlanacağını söylediniz. Bu durum şu anda mezun olmuş olan öğrencileri de kapsayacak mı?

SHGM:

Bu tanıma ve kredilendirme sistemi geriye dönük işlemez. Çünkü eskiden verilen eğitimlerin içeriğinin ne olduğunu biz bilemeyiz.

 

SORU:

Havacılık alanında eğitim veren bir liseyi temsil ediyorum. En önemli sorunumuz staj imkanından yoksun olmamız. Bu konuda büyük işletmelerde de küçük işletmelerde de öğrencimize staj yaptıramıyoruz.

SHGM:

Son günlerin en popüler sorusu. YÖK ve MEB’in zorunlu staj kavramı ile temel pratik eğitim kavramları birbirine karışmış durumda ve sürekli yeni okullar açılmaya devam ediyor. Bakım kuruluşlarının sayısında bir artış yok ama okul sayısında korkunç bir artış var. Maalesef bu konuda bizim yapabileceğimiz bir şey yok.

 

SORU:

Modül 7 sınavının yazılı kısmını Anadolu Üniversitesi’nin yaptığı sınavla geçtim ama test kısmında kaldım. Test kısmına bir Part-147 kuruluşunda girip oradan geçersem kabul eder misiniz?

SHGM:

Kabul ediyoruz.