Geçen sayımızda başladığımız, uçak yakıt tanklarındaki Mikrobiyolojik Kirlilik (Micro-Biological Contamination MBC) konusunu devam ediyoruz. Yakıt tanklarında mikrobiyolojik organizmaların büyümesini önlemek için yani kontaminasyonu gidermek için Biyosit denilen kimyasal maddeler kullanılır. En yaygın kullanılan biyositler “Biobar JF, Kathon FP” dir.
Biyositlerin iki türlü kullanımı vardır. Yapılan numune testleri herhangi bir kirliliğe işaret ediyorsa biyositler kullanılarak yakıt tanklarında mikrobiyolojik organizmaların büyümesini önlemek için yani kontaminasyonu gidermek için yapılan kullanım şekline şok işlemi (shock treatment) denir. Bir de herhangi bir kirlilik tespit edilmeden koruma maksatlı (preventive) kullanım vardır. Tabii bu koruma maksatlı olan kullanım uçak storage bakımına alındığında da yapılabilir. Bazı uçak imalatçıları storage harici koruyucu uygulamayı, bakteriler zamanla biyosite uyum sağlayarak biyositin etkisiz hale gelmesine neden olduğu gerekçesiyle önermemektedir.
Biyosit uygulamaları eskiden overwing refuel noktası olan uçaklarda bu notalardan yapılabilmekteydi. Fakat bu tip uygulamalarda biyositin yakıt ile yeteri kadar karışmadığı tespit edildiğinden artık yapılmamaktadır. Biyosit uygulaması için içine biyosit karıştırılmış yakıt ikmali veya ikmal esnasında yakıtın içine biyosit enjeksiyonu yöntemi kullanılmaktadır
PPM: Parts Per Million?
Bilinen en etkili uygulama, yakıt tankının biyositle karıştırılmış yakıtla tamamen doldurulması ve biyositin etki etmesi için belirli bir süre beklenmesi şeklindedir. Bekleme süreleri biobar da 36-72 saat, kathon da 12-24 saat arasında değişebilmektedir. Biyositlerin yakıta belirli bir konsantrasyonda karışması için AMM de belirtilen prosedürler takip edilir. Belirli bir konsantrasyona kadar olan biyositli yakıt motorda rahatça harcanabilir. Bakım dokümanlarında verilen ppm değeri yanlış yorumlandığında overdose kullanım söz konusu olabilmektedir. Motorda yanması için izin verilen maksimum Biobar konsantrasyonu, ağırlıkça 270 ppm, Kathon için ise hacimce 100 ppm dir. Aşırı (overdose) biyosit kulanıldığında bu maddeler çözünmeden yakıtın içinde kalabilir hatta yapışkan jelatinimsi birikintilere sebep olabilir. Aşırı biyosit kullanımı neticesinde motor arızaları olabilir. Her iki motorun da stall a girip uçağın acil iniş yaptığı bir olay incelendiğinde kök nedenin aşırı biyosit kullanımı olduğu görülmüştür.
Bazı motor imalatçıları kathon kullanımına izin vermemekte sadece Biobar JF ye izin vermektedir. Fakat mevcut Avrupa Birliği regülasyonları da Biobar JF kullanımına onay vermemektedir!! Doğru biyosit konsantrasyonunun uygulanması çok önemlidir. Çünkü aşırı konsantrasyonlar sadece bakterileri öldürmekle kalmaz, aynı zamanda yakıt tanklarında korozyona da neden olabilir. Genel olarak 48 saat içinde biyositli yakıtın motorda harcanması eğer uçak bekleyecek ise yakıtın boşaltılması gerekir. Biyosit uygulamasından sonra motor çalıştırmadan önce yeterli süre beklenilmeli. Yakıt filtreleri değiştirilmelidir
Çok düşük biyosit konsantrasyonu veya biyositlere yetersiz bir maruz kalma süresi verilmesi, bakterilerin biyosite karşı tolerans geliştirmesine neden olabilir. Dozajın ppm yerine mL/L olarak kullanılması için fikir birliği vardır. Uçak bakım dokümanları buna uygun olarak revize edilmektedir. Elbette her zaman olduğu gibi güncel bakım dokümanları referans alınmalıdır