1957 yılında mesleğe başlayan, UTED’in kurucularından ve dergimizi ilk hazırlayan ekipten biri olan duayen uçak teknisyeni Erhan İnanç mesleğin tarihi tanıklarından biri…
UTED: Uzun bir mesleki hayatınız var. Uçak teknisyenliği mesleğiyle nasıl ve ne zaman tanıştınız?
Erhan İnanç: Bugünkü adıyla meslek lisesi, o zamanki adıyla erkek sanat enstitüsü torna tesviye bölümü mezunuyum. Okuldan sonra enjektör ampulleri üreten bir firmada çalıştım. Sonra Türk Hava Yollarının gazeteye verdiği bir ilanı görüp başvurdum. Aynı gün içinde bir yazılı bir de mesleki uygulama sınavına girdim. Birkaç haftalık bir bekleme süresi vardı. O zamanlar telefon yaygın olarak kullanılmadığı için kabul edildiğimi eve gelen mektupla öğrendim.
UTED: Hangi yıl THY’de çalışmaya başladınız?
Erhan İnanç: 1957 yılıydı.
UTED: Çalışmaya başladığınızda unvanınız neydi?
Erhan İnanç: Teknisyen unvanıyla başladık. O dönem sadece teknisyen ve başteknisyen unvanları vardı. Belirli bir maaş kadrosuyla işe alınırdık. Teknisyen kadrosunun başlangıç maaşı 275 liraydı. Ben 325 liradan başladım. Anlaşılan sınavlarda üstün başarı göstermişim, 50 lira bir yukarı kademeden başlattılar.
UTED: Hangi birimdeydiniz?
Erhan İnanç: Uçak atölyesinin pervane bölümünde çalıştım. O zamanki uçakların hepsi pervaneli uçaktı. 26-28 adet civarında DC-3 uçağı vardı. Bu uçakların pervanelerinin büyük bakımlarını yapıyorduk. Periyodik bakımlarını da uçak üzerinde yapıyorduk. Bu benim askerlik dönemine kadar devam etti.
UTED: Askerliğinizi havacılıkla ilgili bir birimde mi yaptınız?
Erhan İnanç: 1960’ta askere gitmek için izin alarak ayrıldım, şirketten istifa etmedim. 1960 yılında 27 Mayıs İhtilali olmuştu. Ben ihtilalden bir ay sonra askere çağrıldım. O zaman lise mezunları yedek subay sınavını kazanırlarsa askerliklerini yedek subay olarak yapabiliyorlardı. Ankara Dışkapı’daki ağır bakım merkezinin içinde Ordu Donatım Yedek Subay Okulu’nda 6 ay eğitim gördüm. Bölük olarak 280 kişilik bir mevcudumuz vardı. Burada bizlerden çok büyük, askere geç kalmış abilerimiz de vardı. Bunlardan biri de Devlet Su İşleri’ndeki genel müdürlüğü dolayısıyla askerliğini geciktirmiş olan Süleyman Demirel’di. Benden 15 yaş büyük olmasına rağmen askerliğimizi aynı bölükte yaptık. Okulun sonunda herkes kura çekti ancak Hava Kuvvetleri tarafından belirlenen 20-25 kişilik bir grubun tayini yapıldı. Ben de bu grup içindeydim ve tayinim Kayseri Hava İkmal Merkezi’ne çıktı. Eski adıyla Kayseri Uçak Fabrikası… Bir sene kıta hizmetimi Asteğmen/Teğmen rütbelerinde orada tamamlayarak 1962 yılı başında tezkeremi aldım.
UTED: Askerden sonra THY’ye döndünüz mü?
Erhan İnanç: Döndüğümde, 27 Mayıs sonrası askeri yönetim sürüyordu. Türkiye’nin ekonomik durumunun kötü olması nedeniyle tüm devlet kuruluşlarında harcamalara bir tavan konulmuş. Askerden döndükten sonra ben tekrar işe girmek istediğimde beni işe kabul edemediler. “Kadron açık, seni bekliyor, yerine insan alamadık, başka bir personel almamız da yasak, ama mevcut durumda verdiğimiz personel ücretlerinin bir tavanı olduğu için seni yeniden işe başlatamayacağız” dediler. Beklememi söylediler. Ulaştırma Bakanlığı’na durumu anlatan bir yazı yazarsam faydası olabileceğini belirttikleri için bir dilekçe yazdım. Ancak bu da bir sonuç vermeyince günün modasına uyup 1963 yılında Almanya’ya gitmek üzere başvuruda bulundum.
UTED: Almanlar mesleği olan birini hemen kabul etmişlerdir…
Erhan İnanç: Evet, sürpriz bir şekilde, başvurduktan 10 gün sonra beni Almanya’ya davet ettiler. Almanya’da 4,5 sene çalıştım. Ben orada çalışırken, iki yıl kadar sonra THY’den eve mektup gelmiş. Kadronuz açıldı, gelebilirsiniz, diye. Ancak benim gittiğim yerden o anda dönme şansım yoktu. Almanya’yı sevemedim, bağdaşamadım. Almanların Türklere karşı olan davranışları bu zamana göre çok iyi olmasına rağmen, bana göre yine de iyi değildi. Kendimi orada vatanında değil, ikinci sınıf vatandaş gibi hissettiğim için Egelilerin tabiriyle “yetti gari” deyip, 1967’de döndüm.
UTED: THY’ye tekrar nasıl döndünüz?
Erhan İnanç: Aslında ben başvurmadım bile. Çünkü onlardan yazı 2,5 yıl önce gelmişti. Herhalde kadro yoktur deyip başvurmayı düşünmedim. Ancak geldikten bir hafta on gün sonra Türk Hava Yollarındaki arkadaşlarımı ziyarete geldim. Şimdi yerinde dış hatlar terminali olan teneke hangar diye tabir edilen yerde arkadaşlarımı gördüm. Bu sırada bir abi, ben senin ziyarete geldiğini teknik müdüre söyledim, seninle görüşmek istiyor dedi. O zamanlar teknik müdür Nezih Ünsal Bey’di. Nezih Bey’in yanına çıktım. Nezih Bey kalktı, kucakladı. Lafı hemen benim durumuma getirdi ve “Almanya’dan kesin döndün mü” dedi. “Döndüm, artık Almanya’ya gitmeyeceğim” dedim. “Tamam” dedi, “hemen yarın gel, işe başla, kadron açık seni bekliyor.” Benim kadromun yerine personel almamışlar. “Ben çok yorgunum, biraz dinleneyim” dedim. “Tamam, bir hafta dinlen, sonra gel” diyerek beni personel dairesine yönlendirdi. Personel dairesinde eski evrakları çıkarıp benim dosyamı buldular. Uzun bir süre ara verdiğim için bir sınava tabi tutulmam gerektiğini söylediler. Dedikleri günde, o zaman yeni kurulan teknik eğitim şefliğinde toplanan hocaların karşısında bir sınava girdim. Bana, “seni sınav etmek bize zül, senin için de gereksiz” deyip genellikle sohbet ettiler. Birkaç da sınav sorusu sordular ve “tamam arkadaşım” dediler. Böylece Ekim 1967’de yeniden işe başladım. Sonra Türk Hava Yolları benim kalıcı mekânım oldu.
ERHAN İNANÇ
1939 yılında İstanbul’da doğdu. Sultanahmet Erkek Sanat Enstitüsü Torna Tesviye bölümünden mezun oldu. Okuldan sonra Feget Tıbbi Ampul fabrikasında çalışmaya başladı. 1957 yılında Türk Hava Yolları’nın bir ilanını değerlendirerek girdiği sınavları kazanarak THY’de teknisyen olarak çalışmaya başladı. İlk çalıştığı yer uçak atölyesi pervane bölümüydü. 1960 yılında askerlik görevi için izin aldı. Askerliğini yedek subay olarak Kayseri Hava İkmal Merkezi’nde yaptı. Askerlik sonrası hükümetin aldığı tasarruf tedbirleri dolayısıyla, kadrosu açık olduğu halde THY’deki işine geri dönemedi. Bu arada Almanya’ya işçi olarak giderek 4,5 yıl boyunca tornacı olarak çalıştı. 1967 yılında Türkiye’ye dönerek tekrar THY’de çalışmaya başladı. 1971 yılında 301 numaralı lisansını aldı. Birkaç yıl sonra Teknik Kontrollük bünyesine geçerek başteknisyen oldu. 1979 yılında vardiya şefi oldu. İngilizce ve Almanca dil sınavlarıını vererek 1981 yılında Frankfurt istasyonuna tayin edildi. 1986 yılında geri dönerek iki yıl boyunca Awacs uçaklarının büyük bakımlarında teknik kontrol şefi olarak çalıştı. 1988 yılında THY bünyesinde kurulan üs bakımın ilk teknik kontrol şefi oldu. 1990 yılında teknik kontrol müdür yardımcılığına terfi etti. Birkaç yıl sonra teknik kontrol müdürü olan Erhan İnanç, THY’de lise mezunu ve teknisyen kökenli olup müdürlüğe terfi eden ikinci kişi oldu. Buna ilk örnek yine THY Teknik Kontrol Müdürlüğü yapan rahmetli Salih ÖZALP dır. (Salih Hoca). 2000 yılının haziran ayında THY’den emekli oldu. Bir süre THY’de MEDA danışmanlığı yaptıktan sonra 2001 yılında Onur Air’de Teknik Kalite Güvence Müdürü olarak çalışmaya başlayan İnanç, bu
görevini bugün de sürdürüyor.