Dinç ve Enerjik Olma
Yapılan bir işte yüksek performans elde edilebilmesi için belirli bir seviyede dinç ve enerjik olmak gereklidir. Bu seviyeler kişiden kişiye değişebilir. Bazı insanlar aynı anda birden fazla iş yükünü kaldıramazlar ve bunun sonucunda yapılması gereken işlere karşı isteksiz davranmaya başlarlar. İşine karşı enerjisini kaybeden bir çalışanın iş yapma kapasitesi düşer ve dikkatsizliği artar. Buna karşılık bazıları da aşırı iş yükü altında olmaktan memnun olurlar ve stres altında çalışmak onları daha da başarılı yapar.
Çalışanların dinç ve enerjik olması istenen bir durum olmakla birlikte bunun optimum seviyede olması çok önemlidir. Çünkü aşırı enerjik olma beraberinde aceleci olmayı sonuç vereceği için hataların oluşmasına sebep olacaktır.Özellikle de uçak bakımı gibi prosedürlere uyularak adım adım yapılması gereken işlerde bu durum, işi bir an önce bitirmek için gözardı edilirse hataların yaşanması kaçınılmaz olur.
Bir iş yerinde çalışanın dinç ve enerjik olması yaptığı işten duyduğu memnuniyete bağlıdır. İşine duyduğu saygı ve işyerine karşı sahip olduğu aidiyet hissi, daha bir özveri ile iş yapmasına ve istekli bir şekilde çalışmasına sebep olur. Yöneticiler bunu gözönünde bulundurmalı ve çalışanların kendilerini değerli hissetmesi ve aidiyet hissine sahip olmaları için gerekli özeni göstermelidirler.
Beslenme Alışkanlıkları
Besinlerin insan davranışlarında ve performansında etkili bir faktör olduğu bilinmektedir. Örneğin, kahve, çay, zengin soslar, baharatlı etler ve çok pişmiş yiyecekler sinir sistemini etkiler ve metabolizmanın hızını arttırırlar. Diğer taraftan, protein, yağ ve rafine şeker gibi yiyecekler ise huzursuzluk hissi, kararsızlık, çabuk öfkelenme ve
uyuklama gibi olumsuz durumlara sebep olabilirler. Alkol kullanımının ise, görme, işitme ve hafıza üzerinde olumsuz etkileri vardır. Ayrıca, düşünme ve karar verme sistemlerini olumsuz etkileyerek reflekslerin zayıflamasına sebep olur. Alkol kullanımında en dikkat çekici durum ise, kişinin kendisi ile ilgili algısını farklılaştırıp aşırı güven veya güvensizlik duygusunu ön plana çıkarmasıdır.
Alkol, ilaç ve madde kullanmanın performans üzerinde üç ana etkisi vardır:
• Merkezi sinir sisteminin zayıflamasına sebep olur. Örnek olarak alkol, ağrı kesici ve uyku hapı kullanmak refleksleri ve düşünme yeteneğini yavaşlatır.
• Merkezi sinir sisteminin uyarılmasına sebep olur. Örnek olarak amfetamin ve kafein; reflekslerin ve
düşünme yeteneğinin hızlanmasına sebep olur. Ancak fazla alınmasının olumsuz etkileri vardır.
• Halüsinasyonlara sebep olur ve gerçeği kavrama zorlaşır.
Burada önemli olan nokta, bir uçak teknisyeni beslenme alışkalığının kendi performansı üzerindeki etkisini bilmesi ve kullandığı bir ilaç var ise yan etkilerini göz önünde bulundurmasıdır. Bu durumun farkında olarak gerekiyorsa tehlikeli olabilecek ekipmanları kullanmaması ve dikkat gerektiren görevleri üstlenmemesi gerekir.
Yorgunluk
Yorgunluk, iş performansını etkileyen bir diğer faktördür. Yorgunluğun sebebi, uzun süren ya da normalden daha kısa sürede bitirilmesi beklenen görevlerden sonra eksik dinlenme sonucunda ortaya çıkar. Bedensel yorgunluk olduğunda yeterli bir dinlenme çözüm olabilir. Ancak zihinsel (mental) yorgunluk halinde yeterli bir dinlenmeye rağmen duygusal stres yaşanmaya devam eder.
Yorgunluğu akut ve kronik olarak ikiye ayırmak mümkündür. Akut yorgunluk, yoğun bir fiziksel ya da zihinsel bir aktivite sonrası ortaya çıkar ve iyi bir gece uykusundan sonra yok olur. Kronik yorgunluğun ise, oluşması ve geçmesi uzun sürelidir. Bazen yeterli bir uykudan sonra bile yorgun kalınabilmektedir. Kronik yorgunluğun dikkatin azalması, hafızanın zayıflaması, olaylara aldırmazlık ve içe kapanıklık gibi belirtileri vardır.
Vardiyalı Çalışma
Uçakların ağırlıklı olarak gündüz uçmaları, bakımlarının daha çok gece yapılması sonucunu doğurmaktadır. Diğer taraftan insan organizması ise gündüz çalışmaya geceleri ise dinlenmeye ve uyumaya programlanmıştır. Geceleri çalışılması nedeniyle bu uyum bozulduğunda, iş veriminin olumsuz etkilenmesi kaçınılmaz olur.
Uçak bakım teknisyenlerinin sağlığı ve fiziksel durumları bakımların verimliliği ve uçuş emniyeti açısından çok önemlidir. Kazaya sebep olan bakım hatalarının çoğu, gece vardiyalarında yapılmıştır. Bu sebeple, vardiyalı çalışma düzeni insan performansını etkileyen önemli faktörlerden biridir.
Vardiyalı çalışma düzeni, uyku bozukluklarına, yanlış beslenme alışkanlıklarının sebep olduğu mide rahatsızlıklarına, sosyal yaşamdaki uyumsuzlukların meydana getirdiği strese sebep olur. Bu olumsuzlukların azaltılması yönünde önlemler alınmaz ise bakım sürecinde hataların artması ve uçuş emniyetini olumsuz etkileyecek sonuçların ortaya çıkması kaçınılmazdır.