Yazımızın ilk bölümde ülkemizde Hava Taksi ve Genel Havacılığa küçük bir bakış atıp Atatürk Havalimanı’nın büyüme trendini incelemiştik. Bu büyümede Hava Taksi ve Genel Havacılığın rolünü istatistiklerle ortaya koymuştuk. Ayrıca neden özel iş jeti tercih ediliyor sorusunun cevaplarını aramıştık. Yazımızın ikinci bölümde ise Atatürk Havalimanı toplam uçuş sayısı ve Hava Taksi-Genel Havacılık uçuş sayılarıyla ilgili istatistikleri analiz ederek, anlamlar çıkarmaya devam edelim.
2011 yılında Atatürk Havalimanı’nda 325.209 olarak gerçekleşen toplam uçuş sayısı, 2015 yılında 466.913 ‘e çıkmıştır. Bu C.6 ‘lık bir müthiş büyüme rakamıdır. Hava Taksi ve Genel Havacılık trafiği ise 2011 yılında 6.669 iken 2015 yılında 4.569 olarak gerçekleşmiştir. Bu ise 1.5 ‘lik müthiş bir küçülmenin hikayesidir. Eğer Hava Taksi-Genel Havacılık uçuşları bu yıllar arasında havayolları karşısında baskılanmamış olsaydı sonuç ne olurdu acaba?... Toplam uçuş sayısında olduğu kadar bir artış olduğunu varsaydığımızda (C.6), yaklaşık 9.500’lü uçuş sayılarına ulaşılabileceği şaşırtıcı bir sonuç olarak karşımıza çıkmaktadır. Kısaca 2015 yılında gerçekleşen sayının 2 katından daha fazla.!!!
Peki, Avrupa’da durum nasıl acaba? Oralarda neler olup bitiyor? Hava Taksi ve Genel Havacılık uçuş sayıları nerelerde? Hangi havalimanlarında ne kadar uçuş oluyor? Hangi şehirlerde bu havalimanları? Sorularını bir önceki yazımızda sormuş cevaplarını ise vermemiştim. Şimdi bu soruların cevaplarına bir göz atalım.
Yukarıdaki grafikte 2015 yılında Avrupa’da gerçekleşen Hava Taksi-Genel Havacılık uçuşlarının en yoğun olduğu 20 havalimanı ve uçuş sayıları gözükmektedir. Büyüklükleri anlamlandırmak adına Atatürk Havalimanı’nı görsel bir kıyaslama olması açısından ben ekledim (gerçekte 21. sırada değil). Aslında bu grafik tüm yazıyı ve hikâyeyi özetliyor. 1. sıradaki Paris Le Bourget Havaliman’ının 2015 yılı Hava Taksi- Genel Havacılık uçuş sayısının 49.134’tür. Atatürk Havalimanının 10 katından daha fazla olduğu görülüyor. Grafikte en ilginç noktalardan biri ise; 4, 6, 14, 15 ve 19. sırada 5 adet Londra havalimanı bulunuyor olması ve toplam Hava Taksi-Genel Havacılık uçuş sayısının 84.190 olmasıdır. Atatürk Havalimanı’nın 18 katından daha fazla…
Bir de yukarıda bulunan grafiğimizi inceleyelim. Bu grafikte 2015 yılı Zurich Kloten, Munich Munchen ve İstanbul Atatürk Havalimanı’nın toplam uçuş sayıları, Hava Taksi - Genel Havacılık uçuş sayıları ve bu uçuşların birbirleriyle oranları yer almaktadır. Zurich Kloten Havalimanı’nda Hava Taksi-Genel Havacılık uçuş
sayısı 24.082, toplam trafiğe oranı % 9.08 iken Munich Munchen Havalimanı’nın Hava Taksi-Genel Havacılık uçuş sayısı 13.606, toplam trafiğe oranı % 3.58 , Atatürk Havalimanı’nda ise Hava Taksi-Genel Havacılık uçuş sayısı 4569, toplam trafiğe oranı % 0.98 olarak gerçekleşmiştir. Çok da söze gerek yok ne yazık ki…
Ne kadar yol almamız gerektiği rakamlarla çok açık ve net aslında… Kısa vadeli çözüm ise geç kalmadan ve sıfıra daha da yaklaşmadan, Atatürk Havalimanın’da Hava Taksi-Genel Havacılık uçuşlarına yoğun olarak uygulanan Slot uygulamasının ciddi olarak hemen gözden geçirilmesi gerekmektedir. 3. Havalimanı bitene kadar otorite tarafından en azından slot uygulamasında yaratılacak bir miktar rahatlık Hava Taksi-Genel Havacılık uçuşlarının az da olsa toparlanmasını sağlayacaktır. Sorasında ise City Airport ile daha büyük hedeflere yol almak kaçınılmaz olacaktır.
Bu arada ABD, Asya ve Uzak Doğu‘daki Hava Taksi ve Genel Havacılık uçuş ve havalimanlarının performanslarını bu yazının kapsamı dışında tuttuğumu da ayrıca belirtmek isterim. Ancak bir örnek vermeden de geçemeyeceğim. Dünyanın en yoğun özel havacılık havalimanı Amerika’da Los Angeles, Van Nuys Airport (IATA: VNY) ‘un 2013 yılı özel havacılık uçuş sayısı yaklaşık 260.000’dir.
Ayrıca sektörün büyüklüğü ile ilgili olarak ICAO genel sekreteri bayan Dr. Fang Liu bir açıklamasında iş jeti havacılığını önemine vurgu yapmış ve Avrupa’da 22 milyar USD’lık iş hacmi ve 164.000 kişilik istihdam, ABD’de ise 200 milyar USD’lik iş hacmi ve 1.1 milyonluk istihdam oluşturduğunu belirterek havacılık masasında iş jeti havacılığına da bir yer ayrılması gerektiğini özellikle ifade etmiştir.
Şimdi de City Airport havalimanı mantığına en iyi örneklerden birisi olan Paris Le Bourget ile devam edelim. Paris Le Bourget Havalimanı, dünyanın en eski havacılık fuarlarından olan Paris Air Show’a da ev sahipliği yapan, Avrupa’da Hava Taksi-Genel Havacılık uçuşları yoğunluğunda 1. sırada bulunan havalimanıdır. 1977 yılında uluslararası trafiğe, 1980 yılında da bölgesel trafiğe kapatılmıştır. Le Bourget Havalimanı gürültü azlığı, yolcu sayısının nispeten az olup araç trafiği vb. durum oluşturmaması gibi nedenlerden dolayı Paris’in ortasında 1981 yılından beri sadece Hava Taksi ve Genel Havacılık uçuşlarına açılmış olup şu an Avrupa’nın en etkin ve yoğun City Airport’larından birisidir. Bire bir Atatürk Havalimanı’nın durumuyla ile benzerlik göstermektedir. Alınacak kararla ya Atatürk Havalimanı kapatılıp tarih olacak ya da City Airport’a dönüştürülüp yeni bir “Le Bourget” hikâyesi ortaya çıkaracaktır.
Peki Atatürk Havalimanı’nın City Airport’a dönüştürülmesi ulusal ve uluslararası (küresel) sermaye açısından ne kadar önemli? Ülkemizin Havacılık Bakım ve Onarım Merkezi olma yolunda küresel bir oyuncu olması için önemi var mı? Yazı dizimizin üçüncü bölümünde bu soruların cevaplarını arayacağız…
Sevgi ve Selamlarımla…