1984’ten beri UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Hristiyan dünyasının en önemli yeri olan Vatikan, sahip olduğu kiliseler, müzeler, meydanlar ve bahçeler ile aslında dünyada en çok konuşulan ve merak edilen etkileyici, mistik ve gizem dolu bir ülke…
Hristiyan dininin, Katolik mezhebinin yönetim merkezi olan, İtalya’nın Roma kentindeki Vatikan’dayım bu ay. Resmi adı, ‘Statodella Cittadel Vatikano’. Devlet başkanı olan Papa, aynı zamanda Katolik inancın da ruhani lideri. Mutlak monarşi ile yönetilen Vatikan’da Papa’nın sözü yasa olarak kabul ediliyor. Vatikan için kullanılan bir deyim var. Derler ki, Tanrı-kenti. Dolayısı ile de en temel özelliği kutsal bir yer olması. Vatikan devlet içinde devlet durumunda. İtalya devletinin tüm haklarından yararlanıyor; ancak kendi bayrağı var ve egemenliğine de sahip bir devlet. Çok küçük olduğu için ülke denilemiyor. Şehir devleti deniliyor. 44 hektar alan içinde yer alıyor. Nüfusu ise yaklaşık 1000 kişi.
Vatikan oldukça etkileyici ve mistik bir yer. Roma şehrinin tam ortasında, Tiber Nehri’nin sol yakasında yer alıyor. Roma ile Vatikan’ı birbirinden ayıran şey ise, şehrin ortasında uzanan duvarlar. Vatikan, kıyafetlerini Michelangelo’nun tasarladığı ve sayıları 100 adet olan İsviçreli muhafızlar ile korunmaktadır.
Vatikan’a gelir gelmez ilk karşımıza çıkan yer ünlü ‘San Pietro Meydanı’. Ünlü diyorum çünkü ‘Aziz Petrus’ olarak da adlandırılan bu meydanda papa halka sesleniyor. Meydanda aynı zamanda 1586 yılında Mısır’dan getirilen ünlü ‘Mısır Sütunu’ bulunuyor. Meydanda bulunan bir diğer önemli tarihi eser de, ‘San Pietro Bazilikası’. Burası bir kilise ve 60 bin kişilik bir kapasiteye sahip. Michelangelo tarafından yapılmış muhteşem bir yapıt.
Vatikan ya da eski adı ile ‘Papalık Devleti’, Roma İmparatorluğu dağıldıktan sonra, toprak bakımından orta İtalya’nın bir bölümüne hükmetse de, egemenlik alanı tüm Katolik krallıkları kapsıyordu.
Vatikan, Ortaçağ döneminde sanata da yön verici bir durumda idi. Sanat ancak kilisenin oluşturduğu kurallar ile ilerleyebiliyordu. Leonardo da Vinci, Michelangelo, Rafael, Bernini gibi sanatçılar Vatikan için iş görmüşlerdir. Örneğin, Michelangelo’nun Sistine Şapel’deki ünlü Atina Okulu tasviri oldukça popülerdir.
Vatikan için dünyanın en küçük ülkesidir dedik ancak dünyanın en zengin ülkeleri arasında yer alır. Katolik mezhebi, mensupları tarafından yardım görmektedir. Ülkede 50’den fazla radyo kanalı, 200’den fazla da basılı gazete vardır. 49 tane de TV kanalı mevcuttur. Yani görüyoruz ki Vatikan, büyük bir medya devi ülkedir. Nüfusu 1000 kişi olan devlette herkes okuryazardır.
Aziz Petrus’un kenti…
Vatikan’ın tarihine bakınca, Hristiyanlığın doğuşundan başlamak gerekir. Hazreti İsa’nın 12 havarisinden olan Aziz Petrus (St Pietro), peygamberin ölümünden sonra Hristiyanların etrafında toplandığı bir kişiliktir. Hristiyanlığın da ilk papasıdır. Aziz Petrus’un öldüğü yerde kurulan Vatikan daha sonra diğer papaların da ikametgâhı olmuştur. Vatikan, 1929 yılında yapılan Laterna Antlaşması ile kurulmuş bir devlettir.
Vatikan’da, gezilecek yerlerin başında ,’Papalık Kalesi’ denilen ‘Castel Sant Angelo’ geliyor. İ.S. 139’da yapılmış bir kale burası. Bir zamanlar Fatih Sultan Mehmet’in oğlu Cem Sultan burada esir tutulmuş
.
Ayrıca , ‘Sistina Şapeli’ en önemli yerlerden birini oluşturuyor. Michelangelo, burada 1508-1512 yılları arasında tavan freskleri yapmıştır. Tavan Fresk’inde, dünyanın yaradılışını, İsa’nın atalarını, kâhinleri ve peygamberleri çizmiştir. Ünlü duvar freski olan ‘Son Yargı’ da işte burada yer alır. Michelangelo’nun tam 7 yıl tek başına bu freski tamamlamak için çalışmış olduğu söylenmektedir.
Vatikan ve müzeler…
Gerçekten dünyanın en büyük müzelerinden biri Vatikan müzeleridir. Burası dünyanın en önemli sanat koleksiyonlarını barındırmaktadır. Sistine Şapeli, Raffaello Odaları, Yunan-Roma eserleri, Etrüsk Müzesi, Modern dinsel sanat ve resim galerisi koleksiyonları müzeleri, işte tüm bunlar Vatikan müzelerini oluşturmaktadır.
Bu arada Vatikan’a gideceklere bir uyarıda bulunayım. Kısa etek, şort ya da kolsuz t-shirt ile içeri giremiyorsunuz.
Evet, Vatikan yüzölçümü olarak küçük ama sahip olduğu kiliseler, müzeler, meydanlar ve bahçeler ile aslında dünyada en çok konuşulan ve merak edilen muhteşem etkileyici, korkunç mistik ve gizem dolu bir yer. Roma Katolik kilisesinin hac noktası burası. Aynı zamanda bir sanat merkezi de. 1984’ten beri UNESCO dünya miras listesinde yer alıyor.
Ben hayatımda gezdiğim hiçbir ülkede bu kadar çok kıymetli sanat eserini bir arada görmedim. Vatikan beni çok etkiledi. Şimdiye kadar toplam iki kez ziyaret ettiğim Vatikan’a her gidişimde başka bir şey keşfetmenin heyecanı ile her sefer Vatikan’ı yeniden ve yeniden keşfettim. Gidin ve görün inanın çok etkilenecek ve çok beğeneceksiniz.