MARKALAŞMAK İÇİN SOSYAL MEDYA KULLANIMININ ETKİ VE ÖNEMİ-2

 

Sosyal medya bireyin varlığının söz konusu olduğu her yerde kendini gösterebilen, davranışı ve zihinsel süreçleri inceleyen bir bilim dalı olan psikoloji, reklam alanını da etkilemekte, yön vermektedir. Sosyal medya, reklamların ürünlere kolay ulaşılır olmasını sunması ile bireyler üzerinde kurduğu hâkimiyet, davranış ve tutum oluşturma çabası doğrultusunda dürtüleri harekete geçirerek satın alma davranışına itmek üzere programlanmıştır.

 

Sosyal medyada reklam ve psikolojisi

Tüketici davranışlarını anlamak, bu anlamlandırma sonrası zemin hazırlamak ve bu doğrultuda reklam faaliyetlerini sürdürmek sosyal medya ile en kolaya inmesi demektir.

Tüketim toplumların da seçim seçenekleri artan ve karar verici konumunda olan tüketiciye yönelik başarılı bir sonuç elde edebilmek için bireyin davranışları doğrultusunda sosyal medya reklamlarının oluşması, psikoloji bilimiyle dolaylı yoldan iç içedir. Günümüzde sosyal medya, reklam kurgularıyla bireylerin kendilerini özdeşleştirmesini sağlamakta, bireyleri arzu ettikleri kimliklere tüketerek ulaşacakları anlatısına inandırma çabasına girmektedir. Modern reklamcılık insanların kaygı problemlerinden ve kimlik krizlerinden giderek daha çok bahseder ve uyum, bütünlük, kendini gerçekleştirme sözü olarak ürünleri sosyal medya üzerinden çözüm olarak sunar.

Kurumsal marka kavramı  ve sosyal medya etkileşimi

Somut varlıklarını yöneterek rekabetçi süreçler oluşturmaya çalışan şirketler, dikkatlerini kurum kültürü, felsefesi gibi soyut tüm varlıklara ve bunları en etkili şekilde yönetmeye odaklamışlardır. Soyut varlıklardan biri olan “kurumsal marka”, kurumun sahip olduğu bütün niteliklerin ön plana çıkarılarak, kurumun bütün olarak değerlendirilmesidir. Dolayısıyla kurumun kültürü, felsefesi, vizyonu, çalışanları, yöneticileri, kurucusu gibi kurumla ilgili çok sayıda unsur, kurum markasının şekillenmesinde etkili olabilmektedir. Sosyal medya, kurumsal markaların müşterileriyle çabuk iletişim kurabildiği, geri bildirim alabildiği, ürün ve hizmetlerini tanıtabildiği ve bu yolla markasına yönelik farkındalık oluşturabildiği bir mecra olarak kullanılmaktadır. Kendi farkındalıklarını artırmak ve müşterilerinin zihinlerinde daha fazla yer edinebilmek için sosyal medya araçlarını aktif bir şekilde kullanmaya başlamışlardır. Sosyal medyanın sağladığı fırsatlar, hedef kitleye daha kolay ve düşük maliyetle ulaşılmasını mümkün hale getirmiştir. Bununla birlikte, kurumların hedef kitlelerini daha yakından tanıyarak onların ihtiyaçlarını ve beklentilerini daha kısa sürede karşılamalarını sağlamıştır. Kullanıcı kimliklerinin belirgin olması, ölçümlemenin hızlı yapılması ve etkileşimli olması, sosyal medyanın önemli hale gelmesinin temel sebepleri arasında yer almaktadır.

Kurumsal marka kavramı ve sosyal medya etkileşimi açısından kuramlar

Sosyal medyanın, kurumsal markalaşma açısından değerlendirilmesine olanak sağlayan bazı iletişim kuramları, konunun önemini anlamak açısından önemlidir.

Sihirli Mermi Kuramı Açısından Kurumsal Markalaşma ve Sosyal Medya

Sihirli mermi kuramına göre, göndericinin gönderdiği mesaj, alıcı konumundaki bireylerin davranışını etkilemektedir. Vodafone, gençlere yönelik oluşturduğu FreeZone alt markası altında düzenlediği etkinliklerle ilgili mesajlarını yazılı ve görsel olarak sosyal medya hesaplarından ulaştırmaktadır.

Kullanımlar ve Doyumlar Kuramı Açısından Kurumsal Markalaşma ve Sosyal Medya

Kullanımlar ve doyumlar yaklaşımına göre, insanlar bazı ihtiyaçlarını gidermek veya doyum sağlamak amacıyla kitle iletişim araçlarını kullanmaktadır. Bireylerin elde ettikleri doyumlar genel olarak; eğlenme, bilgilenme, boş zaman geçirme, rahatlama/stresten uzaklaşma ve sosyalleşme olarak görülmektedir. Bu ihtiyaçların doyuma ulaştırılmasında, günümüzde sosyal medyanın etkin bir araç olarak kullanıldığı görülmektedir.

Difüzyon Kuramı Açısından Kurumsal Markalaşma ve Sosyal Medya

Difüzyon kuramı, yeniliklerin bir topluma nasıl sokulduğunu ve bireylerin bu yenilikleri nasıl benimsediklerini ya da reddettiklerini açıklamaya çalışmaktadır. Beş aşamada gerçekleşen bu kuramda aşamalar sırasıyla;

Farkındalık yaratma (ana fikrin farkına varılması),

İlgi uyandırma (daha fazla bilgiye ihtiyaç duyulması),

Paylaşma (edinilen bilgilerin diğer insanlarla paylaşılması),

Değerlendirme (kişinin, düşüncelerin kendi görüşleri olup olmadığını farkına varması)

Uyum (edinilen bilgilerin davranış biçimine dönüştürülmesi süreci)

Gündem Oluşturma Kuramı Açısından Kurumsal Markalaşma ve Sosyal Medya

Gündem oluşturma kuramı, tutum değişikliğinde, kitle iletişim araçlarının önemini vurgulamakta ve bu araçların etkileri üzerinde durmaktadır.

Sosyal medya ve mesaj kullanım etkileşimi

Sosyal medya pazarlaması yapan işletmelerin oluşturdukları içerik viral niteliklere sahip olmalıdır. Sosyal medya kullanıcılarının paylaşmaya ve yaymaya gönüllü olacağı derecede ilginç, komik, heyecanlı veya duyarlı gibi özelliklere sahip olan içerikler, sosyal medyada çok daha hızlı ve etkili bir şekilde yayılmaktadır. Böyle bir içeriğe sahip olan işletmeler de iletmek istedikleri mesajı tüketicilere iletme ve markaları için gerekli olan farkındalığı elde etme imkânına sahip olmaktadırlar.

Sonuç olarak; bilgi ve iletişim teknolojilerinin son derece hızlı bir şekilde geliştiği ve yenilendiği günümüzde tüketiciler giderek daha güçlü ve daha fazla söz sahibi bir konuma gelmişlerdir. İşletmelerin tüketicilerin bu güçlü konumunu göz ardı etmemesi, süreklilik sağlamaları açısından hayati öneme sahiptir. Bu anlamda işletmeler tüketicileri çok iyi dinlemeli, anlamalı ve onlarla karşılıklı iletişimlerini sürekli açık tutmalıdırlar. İşletmeler ancak bu yolla sürekli değişen tüketici istek ve ihtiyaçlarına cevap verebilecek ürün ve hizmetleri pazara sunabilecektir.

Tüketici davranışının sadece bir satın alma davranışı olmaması sebebiyle işletmeler müşterileriyle     önünde bulundurmalı ve onlara seslenebileceği tüm medyalarda aktif olmalıdır. Bu anlamda sosyal medya işletmelere birçok avantaj sunmaktadır.

Sosyal medya; akıllı telefonlar, tablet bilgisayarlar gibi mobil cihazların kullanımının çoğalması, internet penetrasyonunun tüm dünya ülkelerinde artması ve bilginin hızlı dolaşımı gibi sebeplerle insanların hayatında önemli bir yer tutmaya başlamıştır. İnternet başında geçirilen sürelerin giderek artması ve en çok ziyaret edilen sitelerin sosyal medya siteleri olması bu gelişmelerin bir sonucu olarak ortaya çıkmaktadır.

Artık birçok insan sosyal ağ sitelerinde profil sahibi olmakta, medya paylaşım sitelerinde çeşitli görsel içerikler oluşturmaktadır. Sosyal medya araçları, kullanıcılarına paylaşımlarda bulunma, diğer kullanıcılar ile bağlantıda kalma ve kendini ifade etme gibi olanaklar sunarak yeni bir medyanın ortaya çıkmasını sağlamıştır.

KAYNAK

Sosyal medyanın tüketici davranışlarına etkileri: Türkiye’deki sosyal medya kullanıcıları üzerine bir araştırma Mahmut Sami İŞLEK

Sosyal Medya ve Kurumsal Markalaşma İlişkisi: Ana Akım İletişim Kuramları Perspektifinden Genel Bakış* Ali Fikret AYDIN

Tüketici Davranışları Üzerinde Sosyal Medya Etkileri: Yasin YILDIZ

Arel Üniversitesi İletişim Fakültesi Görsel İletişim Tasarım Bölümü ders içi Notlarım-2020