HAVACILIKTA KONFİGÜRASYON YÖNETİMİ
(CM:CONFIGURATION MANAGEMENT)
Konfigürasyon yönetimi, birçok şirket tarafından bir ürünün tasarımının, üretiminin ve desteğinin kontrolünü desteklemek için kullanılan bir tekniktir. Konfigürasyon yönetimi ile ilgili olarak ISO10007 aşağıdaki şekilde bir tanım vermektedir.
Konfigürasyon Yönetimi (CM), bir konfigürasyon öğesinin geliştirme, üretim ve destek yaşam döngüsüne teknik ve idari yön uygulayan bir yönetim disiplinidir. Bu disiplin; donanım, yazılım, işlenmiş malzemeler, hizmetler ve ilgili teknik belgeler için geçerlidir.
Çok basit bir şekilde konfigürasyon yönetimi, ürünü tanımlayan ve ardından bu tanımdaki değişiklikleri kontrol eden bir yönetim aracıdır.
Askeriye ve havacılığın bu kilit alanında iyileştirme talebi, genellikle hükümetler veya onların Konfigürasyon yönetim güçleri olan müşterileri ve genellikle savunma işleriyle uğraşan büyük şirketler tarafından ileri sürülmüştür. Daha iyi kontrol sağlamak için ilgili taraflar, projelerin nasıl yönetileceğini belirleyen CM standartları hazırladı. EIA649 standardı (EIA, 1998) gibi standartlarda, konfigürasyon yönetimi, “konsepten” başlayarak hizmet dışı bırakmaya kadar tüm ürün yaşam döngüsünü kapsar.
Avrupa’ da konfigürasyon yönetimi amaçları ve metodolojisi için öncelikle bir araştırma yapılması kararı alındı. Araştırma sorusu “CM disiplini Avrupa havacılık ve uzay endüstrisinde nasıl uygulanmaktadır?”
(1) Sektör oyuncuları CM’yi nasıl tanımlar?
(2) CM sürecini nasıl değerlendiriyorlar?
(3) CM sürecini nasıl yürütürler?
(4) CM, kuruluşun yapısında nasıl ele alınır?
(5) CM, BT kapsamına nasıl giriyor?
(6) CM bağımsız bir süreç midir yoksa başka ayrı süreçler tarafından mı kapsanmaktadır?
(7) CM işe herhangi bir değer katıyor mu?
Benimsenen araştırma stratejisi, odaklanmış sayıda katılımcıyla yapılan derinlemesine görüşmelerle desteklenen, başlangıçta postayla uygulanan bir ankete dayanıyordu. Anket, aşağıdaki alanlardaki sorular aracılığıyla daha önce belirtilen konularda örnek alınan şirketlerden veri elde etmek için tasarlandı:
(1) Arka plan bilgileri – Çalışan sayısı, ana faaliyet alanı, kilit müşteriler ve tedarikçiler ve anketi dolduranın şirket içindeki işlevi.
(2) Kurumsal bilgi – Raporlama yapıları ve CM’nin yönetim hiyerarşisindeki yeri.
(3) Ürün yapısı – Düzey sayısı, bilgi türleri ve ürün işleme.
(4) Standartlar – Uyulan ve yüklenici/tedarikçiler tarafından kullanılan temel standartlar.
(5) Süreç bilgileri – Şirket içinde kullanılan süreçler ve diğer işlevlerle bağlantılar.
Sonuçlar, örneklenen şirketlerin iki katmanı arasındaki bazı önemli farklılıkları göstermektedir; ikinci kademe şirketler, yalnızca son ürünün yaşam döngüsünün bir kısmı için CM süreçlerini ele aldı ve CM’yi daha az kabul ettiler. Bununla birlikte, yüksek düzeyde standartlar, süreci oldukça ortak bir şekilde tanımlarken, daha düşük seviyelerde, şirketin BT kurulumu ve veri ihtiyaçları gibi faktörler nedeniyle süreçler farklılık gösterir.
CM süreçleri parçalanmış ve hedeflenen şekilde uçtan uca yeterince entegre edilmemiş olmakla birlikte, BT yardımları ile havacılık savunma şirketleri bunu başarma potansiyeline sahip görünmektedir.
Şirketler CM’yi bir uyum sorunu olarak görmektedirler; Müşterilerin, endüstri içinde daha fazla işbirliği ve ortaklığa yönelik genel hareketi yansıtan tedarikçileri tarafından kendi kendini denetleme sorumluluğunu değiştirdiği göz önüne alındığında, bu pek de iyi bir işaret değildir.
CM bir külkedisi disiplinidir; bu tanınma eksikliği, disiplin için üst yönetimin sorumluluğunun olmaması ve CM ile ilgili personel için eğitim ve kariyer yollarındaki eksiklikleri ortaya çıkarmaktadır.
Örnek olarak uçak endüstrisi, yüksek teknik araştırma ve geliştirme içeriğine sahip bir endüstridir. Her yeni uçak projesi için çeşitli karmaşık süreçler gerçekleşir.
Bu süreçlerde aerodinamik, yapı hesaplama, üretim vb gibi birçok disiplin yer alır:
CM, karmaşık süreç ilişkilerinde kontrolü sağlama gerekliliğinden doğan bir disiplindir.
Ürün yapısı, ürün bilgilerini bir veri tabanında temsil etmek için kullanılan bir ürünün (uçak) hiyerarşik dökümüdür.
CM, karmaşık sorunları çözmek için çok uygundur ve entegrasyon ve tasarım sürelerinin kısaltılmasına izin verir, böylece müşterilere teslimat süresini kısaltır. Bu disiplin, uçak tasarımı gibi karmaşık projelerde esastır, ancak bileşenler tarafından oluşturulan ürünleri yöneten diğer proje veya programların birçok faaliyet veya süreçle bütünleştirilmesi için de önerilir.
Uçak endüstrisinin sorunlarından biri, uzun tasarım süreleridir (yaklaşık yedi yıl). Bu durum, ürünün (uçağın) rekabet avantajını kaybetmesine yol açmaktadır.
Uçak tasarım sürelerinin azaltılması ve entegrasyonu, aynı anda gerçekleşen birkaç süreçle sonuçlanır. Bu duruma ‘eşzamanlı mühendislik’ denir. CM süreçleri, ilişkileri ve çıktıları yönetmek için tanımlanmıştır.
CM, yaşam döngüsü sırasında sorunları çözer ve bu, sürümlerde değişiklik yapma süresini kısaltır ve yönetim hatalarını önler.
Uçak üreticilerinde son zamanlarda geliştirme süreçlerinde meydana gelen başarısızlıklar, müşterilere teslimatlarda önemli gecikmelere yol açmıştır. Bunun nedeni ise CM’yi doğru kullanamamak olarak belirtilebilir.
CM, konfigürasyon yönetimi toplam dört öğeden oluşur: Konfigürasyon temel çizgisi ve içerik olarak konfigürasyon öğelerinin tanımı, değişiklik yönetimi ile değişikliklerin takibi, konfigürasyon durum muhasebesi ile konfigürasyon durumlarının takibi ve tüm bu çalışmaları yapar iken konfigürasyon öğelerinin fiziksel ve fonksiyonel kontrolünü yaparak, dokümanlarının da ilgili seviyeye gelmesinin sağlanması. Konfigürasyon yönetimi ürünün yaşam döngüsü boyunca takip edilebilmesini sağlar.
Emniyetli günler dileği ile…
Referanslar:
1- Configuration management in the aerospace industry: A review of industry practice, T.F. Burgess, D. McKee, C. Kidd
2- ISO 1007
3- EIA649